نکاتی از دندان پزشکی ترمیمی برای دندان پزشکان

آیا می‌دانید؟
آن چه که در این متن می آید نکاتی است که توجه  به آن  خالی از لطف نیست و امیدوارم برای همکاران دندان‌پزشک مفید فایده باشد.

۱-این طور نیست که حجم و وزن آمالگام کپسولی دو واحدی دو برابر آمالگام یک واحدی باشد. به طور معمول آمالگام های یک واحدی ۴۰۰میلی گرم پودر آلیاژ دارند، آمالگام های دو واحدی ۶۰۰میلی گرم وآمالگام‌های سه واحدی ۸۰۰ میلی‌گرم .

۲-از آن‌جا که سرعت کروژن و خوردگی درآمالگام‌های پرمس، نصف آمالگام‌های کم مس است؛ سیل لبه ای در این آمالگام‌ها دیرتر برقرار می‌شود و استفاده از وارنیش یا سیلر در این آمالگام‌ها ضروری‌تر است.

۳-معمولاً با دیدن آمالگام تازه همخورده‌ی خشک و شکننده، چنین استنباط می‌شود که مقدار جیوه آمالگام کم بوده است؛ولی با توجه به نسبت مشخص جیوه، مخصوصاً در آمالگام‌های کپسولی، باید کم بودن زمان و سرعت چرخش آمالگاماتور را به‌عنوان یکی از دلایل اصلی بروز این مشکل به حساب آورد.

۴-به‌وسیله انتقال آمالگام به حفره ترمیمی، آمالگام کریر گفته می‌شود. از آنجا که کاربرد این وسیله منحصر به آمالگام نیست و می‌توان با آن انواع خمیرها و مواد ترمیمی را منتقل کرد، استفاده از واژه((paste carrier  درست تراست.

۵-به نوارهای پرداخت فلزی به غلط نوار پرداخت آمالگام و به نوارهای پرداخت پلاستیکی به غلط نوار پرداخت کامپوزیت گفته می‌شود. این نوارها اختصاص به آمالگام یا کامپوزیت ندارند و برای پرداخت همه مواد ترمیمی کاربرد دارند.

۶-یک‌دسته از نوارهای تافل مایر، بالچه دارند(winged) که برای حفرات پرگزیمالی عمیق مناسب هستند. کلیه نوارهای تافل مایر،لوپ دار(loop) هستند.

۷-. لزومی در قراردادن ماتریس هولدر در سمت باکال نیست و بسته به شرایط کاری، می توان آن را در سمت لینگوال هم قرار داد.

۸- ضخامت بعضی از نوار ماتریس های فلزی، کم تر ازنوارهای سلولزی شفاف است.

۹-به فرزهای الماسی استوانه ای شکل به غلط فرز فیشور(fissure) گفته می شود.فرزهای فیشور فرزهای کاربایدی و از نوع تیغه ای هستند.

۱۰-رابرپالیشرها یا به شکل pointed هستند یا به شکل cup. توجه شود که cap تلفظ نشوند.

۱۱-به طور معمول به هندپیس‌های رایج تراش دندان، توربین و آنگل می گوییم، ولی باید بدانیم که هردو این‌ها به دلیل زاویه دار بودن سرشان  angled  هستند(مستقیم نیستند).وچون  driven air- هستند، توربین محسوب می‌شوند. درواقع باید به آنگل، هندپیس زاویه دارlow speed  بگوییم وبه توربین، هندپیس زاویه دارhigh speed.

۱۲-خیلی مواقع بدون توجه به این که گلاس یونومر از چه تایپی است، از آن برای هرکاری استفاده می کنیم. غافل از این که گلاس یونومر شش تایپ مختلف دارد ؛از luting  گرفته تا restorative.

۱۳-به گلاس یونومر تعدیل شده با رزین، به غلط گلاس یونومرنوری گفته می شود. در حقیقت این مواد، دوال کیور هستند: هم واکنش سلف دارند و هم واکنش نوری.

۱۴-اطلاق نادرست «پین داخل کانال»به پست های پیش ساخته فلزی باعث عدم توجه دندان‌پزشک به قوانین مربوط به پست ها می‌شود. لذا کاربرد واژه پست های پیش ساخته درست‌تر است.

۱۵-دستگاه‌های متداول کیور کامپوزیت‌های  لایت کیور، نه لیزر هستند و نه اشعه ماوراء بنفش (UV) ، بل‌که نور مرئی آبی رنگ می‌باشند.

۱۶-وقتی می گوییم رنگ یک دندان یا کامپوزیت A،B  ، C یا D است، به یکی از چهار خانواده متداول رنگ دندان در سیستم ویتا اشاره می‌کنیم. خانواده A قرمزقهوه ای ،B قرمز زرد، Cخاکستری ،D قرمز خاکستری هستند.

۱۷- این درست نیست که بگوییم رنگ D، از رنگ A تیره‌تر است، چرا که تیرگی و روشنی رنگ ،ربطی به خانواده رنگ ندارد و از آن مستقل است. یعنی ممکن است یک کامپوزیت به رنگ D از کامپوزیت به رنگ A روشن‌تر باشد.

۱۸-در سیستم انتخاب رنگ ویتا تفاوت رنگ A1  با A4 در میزان  اشباعیت رنگ (کرما) است. یعنی A4 از A1 پررنگ‌تر است.

۱۹-در استفاده از باندینگ باید به نوع باندینگ توجه کرد. مثلاً باندینگ با نام تجاری Margin Bond یک Enamel Bonding است و برای کار روی عاج نا مناسب.

۲۰-ریختن باندینگ در ظرف و رها کردن آن به حال خود تا تکمیل مراحل اچ و شستشوی حفره، اقدامی نادرست است. حلال موجود در باندینگ در معرض هوا (علی الخصوص زیر نسیم خنک کولر و پنکه) تبخیر می‌شودکه این، باعث کاهش سیلان و کاهش نفوذ رزین به سطوح اچ شده می‌شود.

۲۱-منظور از توتال اچ بودن باندینگ، اعمال همزمان آن بر روی مینا و عاج است. لذا هم باندینگ‌های  Etch and Rinse (نسل۴و۵) و هم باندینگ های Self Etch (نسل۶و۷) را می‌توان به صورت توتال اچ به کار برد.

۲۲-یک تفکر نادرست این است که بعضی اقدامات درمانی مثل فلوراید تراپی و فیشورسیلانت، مختص کودکان شمرده میشوند و گفته می‌شود در بزرگ‌سالان کاربردی ندارد.  لذا اگر این اقدامات در بزرگ‌سالان انجام گیرد باعث تعجب بعضی همکاران می‌شود. در حالی که این درمان‌ها کوچک و بزرگ نمی‌شناسند و برای پیش‌گیری از پوسیدگی به کار می روند. به علاوه فیشورسیلانت به همراه ترمیم‌های کامپوزیتی و آمالگامی محافظه کارانه، توصیه شده است.

۲۳-همان‌طور که اکثر مردم به پودر لباس شویی، تاید می گویند (که یک نام تجاری است) اکثر دندان‌پزشکان هم به لاینرکلسیم هیدروکساید، دایکال و به ZOE تقویت شده با پلیمر،IRM  می‌گویند.

۲۴- عبارات «این دندان باید اندو شود » و «این دندان باید عصب کشی شود» عبارات نادرستی هستند که بهتر است با عبارت «این دندان باید درمان ریشه شود» جای‌گزین شوند.

۲۵- استفاده از عبارت re–endo برای بیان درمان مجدد ریشه نادرست است ،چرا که  پیشوند re باید برسرفعل بیاید تا نشانگر تکرار یک کار باشد. لذا عبارت retreat مناسب‌تر است .

۲۶- «پوتی و واش»نام یک ماده قالب‌گیری یا یک برند تجاری خاص نیست بل‌که نشان‌گر ویسکوزیتی‌های مختلف مواد قالب‌گیری الاستومری است.

۲۷- «این دندان باید بیلداپ( Build up) شود ». این جمله به طورمعمول برای دندان‌هایی به کار می رود که نیاز به پوشش کاسپ دارند، درحالی که باید توجه داشت که انجام هر ترمیمی یک بیلداپ (بازسازی)محسوب می‌شود.